Kullkichuranaka wakipa allikayta yanapankapak munak llikamanta shinallatak yanapaymanta rurayuyaykunata paktachinami kan, runakuna kawsayta alliyachishpa. Kaykunaka uchilla, paktalla, suni pachapak tiyay usharin. Shinallatakmi, chay rurayuyaykunaka mamallakta alli wiñariyta yanapan, wakita kawsaypachatapash kamashpa, runakunata pachamamatapash kamashpantin.

Llikamanta shinallatak yanapaymanta rurayuyaykunaka Shiwayashka Kikinyari Pushaykamaymanta llaktakuna wiñariypak llankayñankuna ukupimi kana, ashtawanpash, alli wakita, alli kawsaypachatapash charinkapak yanapanami kan. Kay yuyaypika, kaykunapakmi kullkimañachinchik:

• Kullkiwasimanta kullkimañachishka kuskakunapi kak rurayuyaykunapakmi, kaykunaka rurayñanmanta taripayta mushukyachishkatami charina, imashinami Kullkiwasipi rurashka llankayñankunapi nishkamanta: ruranalla kak, kawsaypachata kamak, runakunawan llankak, shinallatak, kullkikunata rurakwasita kamak rurayuyaykunapak.
• Ñankunata allichik antakunata mushuyachinapak rantinapakpash, ñan rurana llankaywasikunata ruranapak, antakunatarak mushukyachishpa, rurayachayta, kullkikamayta kullkimañachiytapash rikushpantin.

MUTSURISHKAKUNA:

• Rurayuyaypa shutiwa mashna kullkiwanpash kullkimañay panka.
• Rurayuyayka Llakta Allichiy Wiñariy Rurayñan ukupi kakmanta illupanka
• Rurayuyayka maymutsurishkami kakmanta panka, kaytaka GAD kapak pushakmanta kushka kana, imashina Tukuyllapa Kullkimañachiy Rurayñan Kamachiypi nishkamanta.
• Tukuyllapa Kullkimañachiy Rurayñan Kamachiypi nishkata, shinallatal Kullkiwasi mañashkatapash paktachishkamanta panka.
• Ruranallami kakmanta panka, kayta pushakwasimanta kushka kana (MTOP, MAAE, MINTUR, shukkunapash), rurayuyay samita shinalltak kuskatapash rikushpa.
• Kawsaypachata kamakmi nik panka, kaytaka kawsaypacha pushakwasimanta kushka kana: Kawsaypacha Yaku Kamaywasi (MAAE)/Kawsaypacha Pushakwasi.
• Mañakuk rurayñanmanta taripaykuna, wallpaykuna:
  • Taripaykuna wallpaykunamantapash yuyachikkuna
  • Taripay kuskamanta pala willay
  • Katuy rantita Taripay
  • Tupuy shinallatak rurayachay yuyay;
  • Hawalla yachaymanta taripaykuna
  • Tawka pakmakunamanta shuyu;
  • Waki kullkikamay, runakunawan llankay, kamachiy, shinallatak rurayuyay kullkikamayta kullkimañachiytapash tupuy;
  • Ruranamanta shuyukuna, shinallatak ñutushuyukunapash;
  • Rurana pachakuna
  • Rurayuyaymanta imakunapak charikkullki. Antapa chaniy, antakuna, rurayachaykunamanta willaykuna;
  • Ruranamanta mushukyachinamantapash kamu;
  • Kawsaypacha llakichikkunamnta taripay. Kawsaypacha rurayñan
• Katuyranti rurayñan, rurayuyayka paypa kawsaypi kullkita kukrikpi.
• Maypimi rurayuyayta rurachin, allpakunamanta kamachishka panka, manapika yallichinamanta panka,
• Rurakwasipak kullkimanta willaykuna: sapan watamanta pawkar 31 punchakamanka, charishka kullkimanta pagashkakuna alli kashkata, kaynanik watamanta kullki tiyak alli kashkata rikunkapak (chinpapuraymanta, llukshiymanta hatun yupanakuy, kullki puriy), mashna kullkita mañachinallamanta yachankapak.